- Caruso St John Architects, Zurich (CH) / London (GB)
Swiss Life Arena, Zürich, Zwitserland
Sinds de opening is de Swiss Life Arena, gelegen in het noordwesten van de Zürcher wijk Altstetten, uitgegroeid tot meer dan een opvallend architecturaal baken aan de rand van de stad – het is ook een eersteklas sport- en eventhal. Al snel na de opening veroverde het langverwachte thuisstadion van de ZSC Lions ijshockeyclub al de harten van bezoekers, evenementenorganisatoren en een jury van experts, en werd het verkozen tot een van de beste sportstadions in Zwitserland. Het enthousiasme rond de arena is ongetwijfeld ook te danken aan de architectuur, ontworpen door het gerenommeerde Londens-Zwitserse bureau Caruso St John Architects. Van buitenaf oogt het rechthoekige gebouw – dat aan twee zijden trapsgewijs is opgebouwd – als een sculptuur in lichtgekleurd beton, met een fijnzinnige textuur die doet denken aan de golven en de plooien van een toneeldoek. Binnenin bevindt zich een moderne arena met een technologisch vooruitstrevend karakter, ideaal voor sport- en live-evenementen. De binnen- en buitendeuren van Forster Profile Systems begeleiden bezoekers op natuurlijke wijze door het gebouw en beantwoorden aan alle functionele eisen op vlak van warmte- en brandbescherming – volledig in lijn met het creatieve ontwerp van de arena.
Al deze elementen samen zorgen voor een broeihaard van emoties – en dat niet alleen bij het ijshockey.
De nieuwe Swiss Life Arena aan de rand van Zürich beslaat een totale lengte van 170 meter tussen een autosnelweg en spoorweg ten zuiden van de Limmat. Het kolossale gebouw van gewapend beton is 110 meter breed en reikt 33 meter hoog in het midden ervan. De arena zelf ligt dwars in het gebouw, haaks op de lange zijde. Een echte broeihaard van emoties: de arena biedt plaats aan maar liefst 12.000 toeschouwers. De prestigieuze ijshockey- en sporthal met zijn 30 meter hoge, steil oplopende tribune wordt geflankeerd door restaurantmogelijkheden en een VIP-gedeelte, een zakencentrum met conferentie- en seminarie-ruimtes, evenals andere sport- en trainingsruimtes. De zuidzijde van het gebouw heeft een groot dakterras, uitgehouwen in de structuur, dat dienst doet als een uitgebreide ontvangstzone waar bezoekers kunnen samenkomen.
Lichtgrijze gordijnstructuur in zichtbeton
Het meest opvallende designelement is de gevel, die door de architecten werd vormgegeven met een textielachtig karakter en een oppervlak dat doet denken aan de plooien van een toneelgordijn. De indrukwekkende zuidgevel én de noordzijde, die uitkijkt op de weg, worden verlicht door verspringende patrijspoortvensters die als het ware omsloten worden door de gedrapeerde gevelbekleding.
Behalve de arcades op het gelijkvloers zijn de lange zijden van het gebouw volledig gesloten, met een reliëf van diepe golven en fijne groeven. De buitenschil in zichtbeton met een witte cementtoeslag rust op een dragende wand in gewapend beton. Het lichtgekleurde, kunstig vormgegeven geveloppervlak verzacht zo visueel de massieve omvang van het imposante gebouw.
Ook binnenin bepalen (deels zichtbare) dragende elementen, ruwe materialen en monumentale wandreliëfs het karakter van de ruimte.
Qua schaal en ontwerp volgt het gebouw een economische en ecologische benadering. Zo werd bewust gekozen voor een monolithische buitenschil in ter plaatse gestort beton met interne isolatie. Naast de energiegeoptimaliseerde bouw omvat de duurzame aanpak ook het gebruik van milieuvriendelijke materialen, een aandeel gerecycleerd beton, efficiënte gebouwtechniek en een CO₂-vrije energievoorziening via fotovoltaïsche panelen op het dak.
Projectspecifieke planning- en productiemethoden (productiebeheer) werden gebruikt om de brandbeveiligingsisolatoren voor de forster unico EI30-elementen te installeren en de "warmgewalste galvanisatie" oppervlaktebehandeling uit te voeren.
Fotografie: © R&D Dürr
Thermisch verzinkte elementafwerkingen van Forster Profile Systems
Forster Profile Systems Ltd was vanaf het vroege planningsstadium betrokken bij de bouw van het gebouw. Samen met de Forster licentiepartners die het werk uitvoerden – de metaalconstructiebedrijven Schneebeli Metallbau AG en Enderli Metallbau AG – leverde het bedrijf in totaal 140 elementenafwerkingen voor de structuur. De buitendeuren zijn ontworpen in het forster unico HI-systeem en helpen de energie-efficiëntiedoelen voor het Minergie-gecertificeerde gebouw te behalen dankzij hun uitstekende warmte- en brandbeveiligingseigenschappen. Sommige van de deuren en de interne vaste beglazing voldoen aan de El30 brandbeveiligingsklasse en komen uit de forster unico-reeks. De hitte-galvanisatie van de profieloppervlakte die is aangevraagd door Caruso St John Architects draagt bij aan het succesvolle ontwerpsconcept voor alle gebruikte elementen. Om de oppervlakken van de elementen te voorzien van het forster unico EI30 hitte-galvaniseerde systeem en de isolatie voor brandbeveiliging te installeren, werden projectspecifieke plannings- en productie methoden (productiebeheer) toegepast.
Betrokken stakeholders
Architect
- Caruso St John Architects, Zurich (CH) / London (GB)
Fabricator
- Schneebeli Metallbau AG, Dietlikon (CH)
- Enderli Metallbau AG, Kloten (CH)
Fotograaf
- R&D Dürr
Andere stakeholders
- ZSC Arena Immobilien AG, Zurich (CH), with the involvement of the City and Canton of Zurich (CH) (Klant)
